NJegovo preosveštenstvo episkop bihaćko-petrovački Sergije osveštao je danas u Hramu Uspenija Presvete Bogorodice u Ivanjskoj, opština Bosanska Krupa, spomen-ploču devetorici braće Vajagić, solunskim dobrovoljcima iz ovog mjesta.
Vladika Sergije je u prigodnoj besjedi rekao da Bog želi da se Srbi ugledaju na svoje slavne pretke kao što su braća Vajagić, porijeklom iz ovog kraja, koji su došli iz Amerike i pridružili se srpskim jedinicama na Solunskom frontu u Prvom svjetskom ratu.
„Oni su iz daleke Amerike došli da brane slobodu. Znali su da ih čeka podvig i žrtva, ali su ispunili Hristovu volju, bili su voljni da polože život za svoje bližnje, za svoju otadžbinu“, rekao je vladika Sergije.
Episkop Sergije je naglasio da ovi primjeri iz istorije ne smiju biti zaboravljeni, već da treba da budu uzor.
„Pozivam sve ljude iz ovih krajeva koji su otišli da se vrate. Sramićemo se ako se odreknemo svojih predaka i grobova. Ja sam se vratio. Bio sam tri godine episkop u inostranstvu i nisam izdržao da se ne vratim. Ako želimo da živimo primjerno i u skladu sa svojom vjerom to je jednostavno, treba samo da slijedimo nauk Isusa Hrista“, rekao je episkop Sergije.
Predsjednik Udruženja „Braća Vajagić“ iz Novog Sada Nikola Vajagić kaže da su solunski dobrovoljci, braća Vajagić, zaboravljeni heroji o kojima se počinje govoriti kao o braći Jugović.
On kaže da Udruženje njeguje sjećanje na braću Vajagić i da će u narednom periodu svake prve nedjelje u julu biti organizovano druženje Vajagića u Ivanjskoj.
„Biće to prilika da vidimo šta smo uradili. Do sada smo uradili monografiju, jedna ulica u Novom Sadu nosi ime braće Vajagić, a osim toga ima i humanitarnog rada, jer moramo pomagati ovaj kraj gdje su naši korijeni“, rekao je Nikola Vajagić.
U Novom Gradu sinoć je predstavljena monografija „Dobrovoljci Vojske Kraljevine Srbije – devetorica braće Vajagić“ autora Predraga Vajagića, istoričara iz Bačke Palanke.
Vajagići iz sela Ivanjska, Banjani, Dobro selo, Zborište i Bosanska Bojna, opština Bosanska Krupa, na prelasku iz 19. u 20. vijek iselili su u Ameriku gdje ih je zatekao Prvi svjetski rat 1914. godine.
S obzirom da je Amerika na početku rata bila neutralna, oni se nisu kao dobrovoljci mogli prijaviti u srpsku vojsku, ali su prikupljali i slali pomoć.
To se mijenja 1917. godine kad se Amerika uključuje u Veliki rat i kada 17 Vajagića dolazi da se bori na Solunskom frontu i za oslobađanje Srbije.
Još četvorica Vajagića, koji su kao pripadnici austrougarske vojske zarobljeni najvjerovatnije na italijanskom ratišu, pristupili su srpskoj vojsci tako da ih je bilo 21.
Svi su preživjeli Prvi svjetski rat, a samo je Mihajlo Vajagić bio ranjen u nogu i ostao nesposoban. Umrli su i sahranjeni u Srbiji i BiH.
