U Novom Gradu je obilježen Dan oslobođenja opštine u Drugom svjetskom ratu, a povodom toga položeni su vijenci na Spomen-obilježje Majka partizanska i održan je istorijski čas.
Načelnik opštine Miroslav Drljača rekao je da je Drugi svjetski rat bio najrazorniji u istoriji.
„Dovoljno je reći da je stradalo oko 70 miliona ljudi i da je učestvovalo 30 vojski. Te činjenice se ne smiju zaboraviti. Srpski narod je bio na strani koja se borila protiv zla“, naglasio je Drljača.
Predsjednik SUBNOR-a Novi Grad Drago Todić rekao je da je u Drugom svjetskom ratu stradalo 7.000 ili 17 odsto stanovnika novogradske opštine.
„U Narodno-oslobodilačkom ratu poginulo je oko 2.000 boraca, tačan broj nikada nije utvrđen, a stradalo je 5.000 civila. Ova opština se nikada nije oporavila od gubitka ljudskih života. Procjena je da je 1940. godine u našoj opštini živjelo između 43.000 i 44.000 stanovnika, a poslije Drugog svjetskog rata, u vrijeme kad je u sastavu opštine bila i Kostajnica, najviše je bilo 42.000 stanovnika“, naveo je Todić.
Profesor Dubravka Živković je u kratkom istorijskom času za učenike podsjetila da je područje opštine Novi Grad od 1941. godine do kraja rata bilo pod upravom vlasti Nezavisne Države Hrvatske /NDH/.
„Ulaskom Nijemaca u Zagreb 11. aprila 1941. godine i stvaranjem NDH počinje nezapamćen teror i stradanje stanovništva na ovim prostorima. NDH je stvorena od nekadašnje Banovine, posebne teritorijalne jedinice Kraljevine Jugoslavije i obuhvatala je i Vrbasku banovinu, odnosno i prostor naše opštine. Tako je ovdje uspostavljena ustaška vlast“, navela je Živkovićeva.
Ona je podsjetila da je antifašistički pokret na ovim prostorima bio aktivan od početka rata i da je već 2. avgusta 1941. godine osnovan Prvi partizanski odred na Brezicima kod Novog Grada.
„Novi Grad i Kostajnica su pet godina rata bili pod ustaškom upravom, a nekoliko pokušaja oslobađanja nije uspjelo. S obzirom na to da je Novi Grad okupatorima strateški bio veoma važan imao je tri pojasa rovovskih sistema“, rekla je Živkovićeva.
Borba za oslobođenje počela je 27. aprila, a partizanske jedinice u Novi Grad su ušle u jutarnjim časovima 1. maja 1945. godine. Istog dana oslobođena je i Kostajnica.
U Novom Gradu će povodom 9. maja – Dana pobjede nad fašizmom delegacije položiti vijence na partizanskom groblju u naselju Vidorija.
Opština Novi Grad obezbijediće prevoz autobusom u Banjaluku 9. maja gdje će biti održan „Marš besmrtnog puka“.
Učenici će nositi fotografije prvoboraca i narodnih heroja iz ove opštine.
Povodom 1. maja – Dana oslobođenja, i 9. maja – Dana pobjede nad fašizmom u Novom Gradu se organizuje atletski miting Trke slobode koji će ove godine biti održan 12. maja.
